Wit - Theater aan de stroom
In het theaterstuk ‘Wit’ van Margaret Edson krijgt Vivian Bearing, een professor Engelse literatuur, te horen dat ze kanker heeft. Ze stemt in met een zware behandeling en maakt mee hoe ze stilaan haar eigenheid verliest tijdens de confrontatie met kanker.
Natuurlijk brengen de regels van het theater mee dat een en ander wat minder genuanceerd wordt voorgesteld. Dat kan ook niet anders binnen de strakke vorm van een avondvullend toneelstuk. Vandaar dat artsen en verpleegkundigen wat karikaturaal worden voorgesteld. Op het einde overlijdt het hoofdpersonage ook, terwijl tegenwoordig de kans op herstel toch behoorlijk meevalt.
In het stuk komt de arts aan bod die zich verliest in vaktermen en procedures, de assistent met alleen interesse in research die patiëntenbegeleiding tijdverlies vindt, de verpleegkundige die ongewild betuttelend handelt.
In het echte leven valt het met de medemenselijkheid van behandelende artsen en ziekenhuispersoneel wel mee. Toch gebruikte het CHi in november 2012 het toneelstuk ‘Wit’, in een uitvoering van Theater aan de stroom, als inspiratie voor een dagvullend event voor professionelen die actief zijn in de zorg voor mensen met kanker. Zoals het beschreven staat in de brochure: “Het theaterstuk ‘Wit’ geeft op gevatte en humoristische manier weer hoe een patiënt zijn eigenheid kan verliezen doorheen de confrontatie met kanker en de zware behandeling. Het benadrukt het belang oog te (blijven) hebben voor de patiënt en zijn levensverhaal, doorheen (of desondanks) de ene na de andere behandeling.”
Een heel typische en herkenbare scène is het onderzoek door de behandelende arts die de kennis van zijn assistenten test:
Kelekian (behandelende arts): Oké. Bijwerkingen van Hex en Vin. (Hij richt zich tot alle assistenten, maar Jason - behandelende assistent - antwoordt als eerste en de anderen nemen hem dat kwalijk.)
Assistent 1: Myelo…
Jason: (onderbreekt hem) Eerst myelosupressie natuurlijk, een daling van het aantal bloedcellen. Dat spreekt voor zich. Met deze combinatie van werkzame stoffen zal nefrotoxititeit het volgende zijn.
Kelekian: Verder.
Jason: De nieren zijn bestemd om onzuiverheden in het bloed eruit te filteren. Bij hun poging om het chemotherapeutisch agens uit het bloed te filteren, blokkeren ze.
Kelekian: Ingreep.
Jason: Hydrateren.
[…]
Kelekian: Iemand anders. Neveneffecten?
Assistent 1: Misselijkheid en braken.
Kelekian: Jason?
Jason: Normaal.
Assistent 2: Pijn bij het plassen.
Jason: Normaal. (De assistenten proberen Jason te “pakken”.)
Assistent 3: Psychische depressie.
Jason: In geen geval. (De assistenten zwijgen.)
Kelekian: (staat aan het hoodeinde van Vivians bed.) Nog iets? Andere klachten bij Hexamethophosphacil en Vinplatin. Komaan. (Stilte. Kelekian en Vivian wachten samen op het goede antwoord.)
Assistent 4: Aften in de mond.
Jason: Nog niet.
Assistent: (timide) Huiduitslag?
Jason: Niks van.
Kelekian: (deelt dit met Vivian) Waarom verspillen we hier onze tijd, dr. Bearing?
Vivian: (in de wolken) Ik weet het niet, dr. Kelekian.
Kelekian: (tegen de assistenten) Gebruik jullie ogen. (Alle assistenten bekijken Vivian van dichtbij.) Jezus! Haaruitval.
Assistent 1, 2, 3, 4: (protesteren) (Vivian en Kelekian amuseren zich) Komaan. Dat kun je zo zien. Dat telt niet. Dat is niet fair.
Kelekian: Jason.
Jason: (met tegenzin) Haaruitval na de eerste cyclus van de behandeling.
Kelekian: Dat is al beter. (tegen Vivian) Dr. Bearing. De volle dosis. Uitstekend. Goed blijven drinken. (De assistenten gaan af. Kelekian houdt Jason tegen.) Jason.
Jason: Hm?
Kelekian: Patiëntenbegeleiding.
Jason: O, juist. (tegen Vivian) Dank u, Dr. Bearing. u was heel coöperatief. (Ze laten haar achter met haar buik bloot.)
Als Theater aan de stroom het toneelstuk ‘Wit’ herneemt, of als het in een theater bij u in de buurt op de agenda staat: zeker gaan kijken, het is een aanrader voor iedereen.